Nasaan ang Mata ng
Lawin?
ni Crispin Borbajo
Ang unang una, at marahil, pinakalantarang papel ng Matanglawin sa kampus ay ang pagiging pahayagan nito sa wikang Filipino. Isinilang ito bilang konkretong aksyon sa pananamlay sa paggamit ng wika noon sa Ateneo. At bilang bunga ng kilusan para sa Pilipinisasyon sa isang pamantasang Ingles ang salita ng karamihan, tangan ng Matanglawin ang tungkuling pagyamanin ang paggamit ng Atenista ng Filipino sa pamamagitan ng pagsusulat.
Sinisikap ng Matanglawin na ipatikim sa mambabasa ang pormal na Filipino. Bunsod ito ng paniniwalang ang ating wika, gaya ng Ingles, ay "wika ng intelektuwalisasyon." Ibig sabihin, may kakayahan itong hubugin ang pagsulong ng kaalaman sa anumang larangan.
Ang ganitong oryentasyon sa wika ay isa sa mga pangunahing dahilan ng pagiging di-popular ng Matanglawin sa karamihan ng mga Atenista. Ang baguhin ang ganitong kultura at akitin ang Atenistang sumabay sa pagyabong ng sariling wika, kung gayon, ang hamon sa Matanglawin.
Pahayagang Nagmumulat
Hindi lamang humihinto sa pagiging pahayagang Filipino ang Mata. Ayon kay Jean Page, guro sa Pilosopiya, ang Matanglawin ay "nagbibigay ng direksyon, hinahatak ang mambabasa sa isang direksyon, hindi lang what’s-interesting-to-most-students pero saan natin gustong dalhin ang mambabasa."
Itinuturing ni Danny Reyes, guro sa Filipino, na ang papel ng Matanglawin ay ipamalay ang halaga ng kamalayang panlipunan sa isang pamantasang binubuo ng burgis. lpinapaalala nito na hindi tayo hiwalay sa masalimuot na mundo ng lipunan, kung saan may maaari tayong magawa. Inaanyayahan din nito ang mambabasa na hindi lamang matapos sa pagbabasa bagkus, makisangkot din.
Layon ng Matanglawing imulat ang kasapian nito at iba pang Atenista sa mga usaping pampaaralan at panlipunan sa pamamagitan ng walang-takot at mapayapang paggamit ng kapangyarihan ng nakalimbag na salita. Mababanaad ito sa islogan nitong "magsulat, magmulat, mamulat." Sa pananaliksik, lalong namumulat ang mga kasapi nito at dahil dito, higit silang nakapagmumulat ng iba."
Sa isyu ng pagmumulat, hindi maiiwasang lumabas ang tanong kung ano ang higit na dapat pagtuunan, ang nagaganap sa loob ng paaralan o yaong nasa labas? Ngunit sa punto-de-bista ng Matanglawin, hindi mahalaga kung ano ang isyu, basta’t makatulong ito sa higit pang pagtubo ng Atenista bilang tao at bilang Pilipino. Kailangan lamang na makita ng bawat Atenista ang kaugnayan ng ginagawa niya sa silid-aralan sa nangyayari sa lipunan.
Pagsalungat sa Agos
Hindi natatapos sa pagmumulat ang Matanglawin. Makikita sa tradisyon nito na bukod sa pag-uulat, layunin din ng grupo na hikayatin ang Atenista na bumalikwas sa kulturang nakasanayan.
Sabi nga ni G. Randy Bustamante, guro sa Ingles at Filipino, "sabay ang pagsusulat at pagmumuni-muni sa mga isyung kinapapalooban ng mga Atenista. Kung inaasahan ang ganap na pagbabagong panlipunan, dapat itong magsimula sa pagpapamalay." Itinuturing niya ang Matanglawin bilang "tagapaglikha ng counter-culture." Marahil, sapat nang sabihing binibigkas ng Matanglawin ang isang kulturang malayo sa kulturang burgis ng Ateneo kahit pa may "msagasaan."
Ang mahirap lang, ang kulturang tinutuligsa ng Matanglawin ang kinamulatan ng Atenista at hindi nga naman madali para sa kanya ang kuwestyunin man lang ito. Tanong nga ni Page: "Paano mo babalansihin na magdadala ka at ‘yong gustong sumakay?"
Isang panuntunan ng kasalukuyang pamunuan ng Mata ang higit pang pagpapalawak ng mundong inihahain sa mambabasa sa pamamagitan ng pagkalap ng mga pananaw ng iba’t ibang tao. Nararapat ding tingnan pareho ang pinanggagalingan at ang gustong puntahan. Kaalinsabay nito ang pag-aalis ng mga tradisyunal na konsepto gaya ng pagsasabing mapang-api ang mayayaman. Ang mga ganitong konk1usyong masakit para sa isang mayamang Atenista ang lalong nagtutulak sa kanyang umiwas sa direksyong tinuturo ng Mata. Payo ni Page: "Sa pagtatangkang abutin ang iba, hindi dapat iwanan ang Akong nakasangkot. Mahalaga na mahalin ang sarili, tanggapin kung sino ka."
Isang Komunidad
Sa kabila ng kontekstong pampulitikang binabaran nila, mga mag-aaral, tao, at Kristiyano ang mga taga-Matanglawin. Hindi sila nalalayo sa mga pangkaraniwang magbabarkadang dumadaan sa hirap, sakit, at saya; pinagsasama ng kanilang pagtugon sa tawag ng panahon habang sabay na tumutubo bilang taong maka-TAO at maka-DIYOS.
Ano nga ba ang Matanglawin? Kapag nasabi na lahat, magandang bumalik sa mismong pangalan ng pahayagan at baka roon mamulatan sa isang tagong katotohanan. Ang Mata ng Lawing bukas, mapanuri, tinitingnan ang kabuuan at hindi lamang ang nais makita - ito ang dala-dala ng Matanglawin sa kanyang patuloy na pagpupunyagi. Ito rin ang Matang walang ninanais kundi ang balang-araw, tumambad sa kanyang paningin ang bayang malaya’t maunlad at ang isang Ateneong lupain ng mga Atenistang para-sa-kapwa. Hangga’t hindi ito naisasakatuparan, patuloy na lilipad ang Lawin, patuloy na manggigising.